ผ่าเลนส์ตาเทียม ใช้เวลากี่เดือนถึงจะใช้ชีวิตปกติได้?

เราจะมาพูดถึงเรื่องที่หลายคนอาจจะกำลังสงสัย โดยเฉพาะใครที่เพิ่งผ่านการผ่าตัดใส่เลนส์ตาเทียมมา หรือกำลังวางแผนจะผ่าตัด แล้วอยากรู้ว่า “หลังผ่าตัดเลนส์ตาเทียมเนี่ย มันต้องดูแลตัวเองนานแค่ไหน? กี่เดือนถึงจะเรียกว่าจบการรักษา?” เพราะบางคน ไม่อยากหยุดงานไปหาหมอบ่อย ๆ ขาดรายได้แย่เลย

ผ่าตัดเลนส์ตาเทียมคืออะไร ทำไมต้องผ่าตัด

การผ่าตัดเลนส์ตาเทียมส่วนใหญ่จะทำในเคสที่เป็น ต้อกระจก หรือภาวะที่เลนส์ตาขุ่นมัว ทำให้มองไม่ชัดเจน หรือบางครั้งอาจจะทำเพื่อแก้ปัญหาสายตา เช่น สายตาเอียง สั้น ยาว อะไรแบบนี้ วิธีการคือ หมอจะเอาเลนส์ตาที่ขุ่นหรือมีปัญหาออก แล้วใส่เลนส์ตาเทียมเข้าไปแทน ซึ่งเลนส์เทียมนี้จะอยู่กับเราไปตลอดชีวิตเลย คิดซะว่าเหมือนอัปเกรดกล้องในตาให้คมชัดขึ้น

แต่คำถามคือ หลังผ่าตัดแล้ว มันจะใช้เวลานานแค่ไหนถึงจะหายดี และไม่ต้องไปหาหมอบ่อย ๆ? มาดูกันเลย

การดูแลหลังผ่าตัด ต้องทำอะไรบ้าง

หลังจากผ่าตัดต้อกระจกหรือใส่เลนส์ตาเทียม สิ่งที่สำคัญสุด ๆ คือ การดูแลตัวเอง เพื่อให้ตาหายดีและมองเห็นชัดเจนตามที่หมอตั้งใจไว้ ตามข้อมูลจากโรงพยาบาลชั้นนำ (เช่น Bangkok Hospital) การดูแลตัวเองหลังผ่าตัดจะมีขั้นตอนแบบนี้

→ วันแรกหลังผ่าตัด
หลังผ่าตัดเสร็จ หมอมักจะนัดตรวจวันรุ่งขึ้นเลย (1 วันหลังผ่าตัด) เพื่อเช็กว่าแผลโอเคมั้ย เลนส์ตาเทียมอยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้องรึเปล่า ช่วงนี้ตาอาจจะยังพร่ามัวนิดหน่อย หรือรู้สึกระคายเคืองบ้าง ซึ่งเป็นเรื่องปกติ หมอจะให้ยาหยอดตา (เช่น ยาป้องกันการติดเชื้อหรือลดการอักเสบ) ต้องหยอดตามที่หมอสั่งเป๊ะ ๆ นะ

→ 1 สัปดาห์แรก
ช่วงนี้ตาจะเริ่มปรับตัว หมอจะนัดตรวจอีกครั้งเพื่อดูว่าแผลสมานดีมั้ย และการมองเห็นดีขึ้นรึยัง คุณต้องระวังอย่าให้ตาโดนน้ำ อย่าขยี้ตาแรง ๆ และต้องใส่แว่นหรือที่ปิดตาตามที่หมอแนะนำ โดยเฉพาะตอนนอน เพื่อป้องกันการสัมผัสตาโดยไม่ตั้งใจ

→ 1 เดือน
ตอนนี้ตาคุณน่าจะเริ่มชินกับเลนส์ตาเทียมแล้ว การมองเห็นจะชัดเจนขึ้นมาก หมอจะเช็กว่ามีภาวะแทรกซ้อนอะไรรึเปล่า เช่น การอักเสบหรือแรงดันในตาสูง ถ้าทุกอย่างปกติ หมออาจจะลดยาหยอดตาลง

→ 3 เดือน
ช่วงนี้แผลผ่าตัดส่วนใหญ่จะสมานสนิทแล้ว การมองเห็นจะนิ่งขึ้น หมอจะตรวจเพื่อยืนยันว่าเลนส์ตาเทียมทำงานได้ดี และไม่มีปัญหาอะไร

→ 1 ปี
นี่คือการตรวจครั้งสุดท้ายในรอบการรักษาหลัก หมอจะเช็กว่าทุกอย่างยังดีอยู่มั้ย และหลังจากนี้ แนะนำให้ตรวจตาปีละครั้งเหมือนคนทั่วไป เพื่อดูสุขภาพตาในระยะยาว

สรุปจาก Bangkok Hospital การตรวจหลังผ่าตัดเลนส์ตาเทียมจะมีอย่างน้อย 5 ครั้ง (1 วัน, 1 สัปดาห์, 1 เดือน, 3 เดือน, 1 ปี) เพื่อให้แน่ใจว่าการรักษาเป็นไปตามแผนและไม่มีภาวะแทรกซ้อน

แล้วกี่เดือนถึงจะจบการรักษา

มาถึงคำถามสำคัญ ระยะเวลาที่ถือว่า “สิ้นสุดการรักษา” หรือหายดี ไม่ต้องไปหาหมอบ่อย ๆ จะขึ้นอยู่กับว่า

→ ไม่มีภาวะแทรกซ้อน: ถ้าทุกอย่างราบรื่น แผลหายดี และการมองเห็นปกติ ส่วนใหญ่ 3 เดือน หลังผ่าตัด ถือว่าการฟื้นตัวหลัก ๆ เสร็จสมบูรณ์แล้ว คุณอาจจะต้องไปตรวจครั้งสุดท้ายที่ 1 ปี แต่หลังจากนั้นก็เหมือนคนทั่วไป ตรวจตาปีละครั้งก็พอ

→ ถ้ามีภาวะแทรกซ้อน: เช่น ตาอักเสบ, แรงดันตาสูง, หรือเลนส์ตาเทียมเคลื่อน อาจต้องไปหาหมอบ่อยกว่านี้ และระยะเวลาการรักษาจะนานขึ้น ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของปัญหา

โดยทั่วไป ถ้าคุณดูแลตัวเองดีตามที่หมอสั่ง ภายใน 3-6 เดือน คุณน่าจะกลับไปใช้ชีวิตปกติได้ ไม่ต้องไปหาหมอบ่อย ๆ แล้ว ซึ่งแปลว่า คุณจะกลับไปทำงานได้ตามปกติ ไม่ต้องลางานบ่อย ๆ เพื่อไปหาหมอแล้วนะ

วิธีดูแลตัวเองให้หายไว ไม่ต้องไปหาหมอบ่อย

เพื่อให้การรักษาจบไว และไม่ต้องเสียเงินเสียเวลาไปหาหมอซ้ำ ๆ ผมมีทริคมาแนะนำจากข้อมูลโรงพยาบาลและประสบการณ์ทั่วไป

→ หยอดยาตามหมอสั่ง: ยาหยอดตาเป็นหัวใจสำคัญ อย่าลืมหยอด และหยอดให้ถูกวิธี (ล้างมือก่อน, อย่าให้ปลายขวดยาโดนตา)
→ อย่าขยี้ตา: มันอาจจะคันหรือระคายเคืองนิดหน่อย แต่ห้ามขยี้เด็ดขาด เพราะอาจทำให้แผลติดเชื้อหรือเลนส์เคลื่อนได้
→ หลีกเลี่ยงน้ำและฝุ่น: ช่วงแรก ๆ อย่าให้ตาโดนน้ำ อาบน้ำระวัง ๆ และใส่แว่นป้องกันฝุ่นหรือแสงแดด
→ งดกิจกรรมหนัก: อย่างน้อย 1-2 เดือน อย่ายกของหนัก อย่าออกกำลังกายหนัก ๆ และหลีกเลี่ยงการก้มหน้าต่ำ ๆ
→ ไปตรวจตามนัด: อย่าข้ามนัดหมอ เพราะถ้ามีอะไรผิดปกติ หมอจะจับได้เร็ว และแก้ไขได้ทัน

ถ้าทำตามนี้ โอกาสที่คุณจะหายไวและไม่ต้องไปหาหมอบ่อยก็สูงมาก

ทำไมถึงต้องไปตรวจหลายครั้ง

หลายคนอาจจะคิดว่า “ผ่าตัดเสร็จแล้ว ทำไมต้องไปหาหมออีก?” เหตุผลคือ การผ่าตัดเลนส์ตาเทียมมันละเอียดอ่อนมาก หมอต้องคอยเช็กว่า

แผลผ่าตัดสมานดีมั้ย
เลนส์ตาเทียมอยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้องรึเปล่า
มีภาวะแทรกซ้อน เช่น ติดเชื้อ, อักเสบ, หรือต้อหินหรือเปล่า
การมองเห็นดีขึ้นตามที่ควรจะเป็นรึเปล่า

ถ้าข้ามการตรวจ อาจจะเจอปัญหาใหญ่ทีหลัง ซึ่งจะยิ่งทำให้เสียเวลาและเงินมากขึ้น

สรุปกี่เดือนถึงกลับไปทำงานได้ปกติ

ถ้าคุณดูแลตัวเองดีและไม่มีภาวะแทรกซ้อน

1-2 สัปดาห์แรก: อาจต้องพักงานถ้างานคุณต้องใช้สายตามาก หรืออยู่ในที่ที่มีฝุ่นเยอะ
1 เดือน: ส่วนใหญ่จะเริ่มกลับไปทำงานได้ตามปกติ แต่ยังต้องระวังตา
3-6 เดือน: ถือว่าการรักษาหลัก ๆ จบแล้ว คุณจะกลับไปใช้ชีวิตปกติได้ ไม่ต้องไปหาหมอบ่อย ๆ
1 ปี: ตรวจครั้งสุดท้าย แล้วหลังจากนั้นก็ตรวจตาปกติเหมือนคนทั่วไป

ดังนั้น ถ้าคุณไม่อยากขาดรายได้นาน ๆ แนะนำให้วางแผนลางานสัก 1-2 สัปดาห์แรกหลังผ่าตัด แล้วค่อย ๆ กลับไปทำงานตามปกติ โดยระวังตาให้ดีในช่วง 1-2 เดือนแรก

ผมเข้าใจเลยครับว่าการต้องหยุดงานไปหาหมอบ่อย ๆ มันกระทบรายได้ และบางทีก็รู้สึกเสียเวลา แต่การผ่าตัดเลนส์ตาเทียมมันคือการลงทุนเพื่อสุขภาพตาในระยะยาว ถ้าคุณดูแลดี ๆ ตามที่หมอบอก ภายใน 3-6 เดือน คุณจะกลับมามองเห็นชัดเจน ใช้ชีวิตได้ปกติ และไม่ต้องกังวลเรื่องตาอีกต่อไป

สุดท้ายนี้ ฝากกดแชร์ ด้วยนะครับ 

ที่มา: ข้อมูลบางส่วนอ้างอิงจาก Bangkok Hospital