ทองคำได้รับการยอมรับว่าเป็น สินทรัพย์ปลอดภัย (Safe-Haven Asset) ที่มีความโดดเด่นและเป็นที่ต้องการอย่างมากในช่วงเวลาที่เกิดวิกฤตเศรษฐกิจ วิกฤตการณ์ทางการเงิน หรือความไม่แน่นอนทางภูมิรัฐศาสตร์ ด้วยเหตุผลสำคัญหลายประการที่ทำให้ทองคำยังคงอยู่รอดและมักจะมีมูลค่าเพิ่มขึ้นสวนทางกับสินทรัพย์อื่น ๆ
ทองคำ สินทรัพย์ที่ไม่เคยล้าสมัย ถ้าพูดถึงการลงทุนในยุคที่โลกมันผันผวนแบบนี้ ไม่ว่าจะสงคราม การเมือง หรือวิกฤตเศรษฐกิจ ทองคำนี่แหละคือ พระเอกขี่ม้าขาว ที่นักลงทุนทั่วโลกวิ่งไปกอด ทำไมทองคำถึงครองใจคนมานานนับพันปี วันนี้เราจะมาคุยทุกแง่มุม พร้อมให้ความรู้เพิ่มเติมที่เข้าใจง่ายสุด ๆ
1. ทองคำ = สินทรัพย์ปลอดภัย (Safe Haven Asset)
ถ้าคุณเคยเห็นข่าวเศรษฐกิจโลกปั่นป่วน เช่น วิกฤตการเงินปี 2008 หรือช่วงโควิด-19 ปี 2020 คุณจะสังเกตว่า ทองคำ มักจะ พุ่งแรง ในตอนที่ทุกอย่างรอบตัวพังยับ ทำไมนะ? เพราะทองคำคือ สินทรัพย์ปลอดภัย ที่นักลงทุนเลือกในยามที่โลกมันวุ่นวายสุด ๆ
👉 ไม่พึ่งพาระบบธนาคารหรือรัฐบาล : ทองคำมันเหมือนซูเปอร์ฮีโร่ที่ยืนหยัดด้วยตัวเอง ไม่ว่ารัฐบาลจะล้มละลาย ธนาคารจะเจ๊ง หรือมีการพิมพ์เงินจนค่าเงินร่วง ทองคำก็ยังคงมูลค่าได้แบบชิล ๆ
ตัวอย่างชัด ๆ ในวิกฤตการเงิน 2008 ราคาทองคำพุ่งจาก $700 ต่อออนซ์ไปแตะ $1,000+ และในช่วงโควิด-19 ปี 2020 ราคาทะยานไปถึง $2,000+ ต่อออนซ์ สวนทางกับตลาดหุ้นที่ร่วงระนาว
ความรู้เพิ่มเติม : รู้มั้ยว่าในช่วงที่ดอลลาร์สหรัฐอ่อนค่า (เช่น ช่วงที่ธนาคารกลางสหรัฐหรือ Fed ลดดอกเบี้ยหรือพิมพ์เงินเพิ่ม) ทองคำจะยิ่งน่าสนใจสำหรับนักลงทุนที่ถือสกุลเงินอื่น เพราะมันซื้อขายด้วยดอลลาร์ นี่แหละที่ทำให้ความต้องการทองคำพุ่งและราคาก็พุ่งตาม
2. ป้องกันเงินเฟ้อแบบเทพ
เงินเฟ้อคืออะไร ง่าย ๆ เลยคือเมื่อเงินในกระเป๋าคุณซื้อของได้น้อยลง เพราะของทุกอย่างแพงขึ้น เช่น ขนมปังที่เคยซื้อ 20 บาท วันดีคืนดีกลายเป็น 30 บาท และนี่แหละที่ทองคำเข้ามาช่วย
ทองคำมันเหมือนเกราะป้องกันเงินเฟ้อ ในระยะยาว ราคาทองคำมักจะปรับตัวขึ้นตามอัตราเงินเฟ้อ ช่วยรักษาอำนาจซื้อของคุณไว้ ข้อมูล ระหว่างปี 1971–2022 ทองคำให้ผลตอบแทนเฉลี่ย 7.78% ต่อปี เทียบกับเงินเฟ้อที่เฉลี่ยแค่ 3.7% เรียกได้ว่าทองคำชนะขาดลอย
ทำไมถึงสำคัญ? เมื่อรัฐบาลพิมพ์เงินเยอะ ๆ (เช่น ช่วงวิกฤต) ค่าเงินก็จะอ่อนลง แต่ทองคำจะยิ่งเปล่งประกาย เพราะมันไม่สามารถพิมพ์เพิ่มได้เหมือนเงินกระดาษ
ความรู้เพิ่มเติม : ในประวัติศาสตร์ ช่วงที่เงินเฟ้อพุ่งสูง เช่น ยุค 1970s ที่สหรัฐเจอวิกฤตน้ำมัน ราคาทองคำพุ่งจาก $35 ต่อออนซ์ไปถึง $850 ในปี 1980 นี่คือพลังของทองคำในการปกป้องความมั่งคั่ง
3. ได้รับการยอมรับทั่วโลก
ทองคำมันคือของจริง ไม่ว่าคุณจะอยู่มุมไหนของโลก คุณก็เอา ทองคำ ไปแลกเงินสดได้ทันที สภาพคล่องสูง ทองคำมี ตลาดรอง และ ตลาดหลัก ที่มั่นคง คุณสามารถซื้อขายได้ง่าย ๆ ไม่ว่าจะเป็นทองคำแท่งหรือเหรียญทองคำ ไม่ว่าจะเป็นนักลงทุนรายย่อย ธนาคารกลาง หรือแม้แต่ร้านทองแถวบ้าน ทองคำคือสินทรัพย์ที่ทุกคนยอมรับ
ความรู้เพิ่มเติม : ตลาดทองคำที่ใหญ่ที่สุดในโลกอยู่ที่ ลอนดอน (London Bullion Market) และ นิวยอร์ก (COMEX) ซึ่งมีการซื้อขายทองคำมูลค่าหลายพันล้านดอลลาร์ทุกวัน นี่คือเหตุผลที่ทองคำมันสุดยอดในเรื่องสภาพคล่อง
4. ความเชื่อมั่นจากประวัติศาสตร์อันยาวนาน
ทองคำไม่ได้เพิ่งมาฮิตนะ มนุษย์เราใช้ทองคำมา 6,000 ปี แล้ว ตั้งแต่สมัยอียิปต์โบราณที่ใช้ทองคำในพิธีกรรม ทำเครื่องประดับ หรือแม้แต่เป็นเงินตราสำหรับแลกเปลี่ยน ยุค Gold Standard ในอดีต ระบบการเงินโลกเคยผูกกับทองคำ (Gold Standard) ทำให้การค้าระหว่างประเทศมั่นคง เพราะทุกสกุลเงินมีทองคำค้ำอยู่ ทองคำมันทนทาน ไม่เป็นสนิม ไม่ย่อยสลาย คุณเก็บไว้ 100 ปีก็ยังเหมือนเดิม
ความรู้เพิ่มเติม : รู้มั้ยว่าในสมัยโบราณ ทองคำถูกใช้เป็น สัญลักษณ์ของอำนาจและความมั่งคั่ง เช่น ฟาโรห์แห่งอียิปต์ใช้ทองคำตกแต่งสุสานเพื่อแสดงถึงความยิ่งใหญ่ และจนถึงทุกวันนี้ ทองคำยังคงเป็นสัญลักษณ์ของความมั่งคั่งทั่วโลก
5. ความหายากและมูลค่าที่แท้จริง
ทองคำมันหายากสุด ๆ ไม่ใช่ว่าจะขุดเจอได้ง่าย ๆ นะ การจะได้ทองคำ 1 ออนซ์ ต้องใช้แรงงานและต้นทุนมหาศาลทองคำไม่ขึ้นสนิม ไม่พัง และสามารถเก็บรักษาได้นานเป็นร้อย ๆ ปี ทองคำในโลกมีจำนวนจำกัด ไม่เหมือนเงินกระดาษที่รัฐบาลพิมพ์ได้เรื่อย ๆ ทำให้ทองคำมี มูลค่าในตัวเอง (Intrinsic Value)
ความรู้เพิ่มเติม : การขุดทองคำในปัจจุบันยากขึ้นเรื่อย ๆ เพราะแหล่งทองคำขนาดใหญ่เริ่มหมดไป ในปี 2024 มีการคาดการณ์ว่าทองคำที่ขุดได้ทั่วโลกอยู่ที่ประมาณ 3,000 ตันต่อปี เท่านั้น นี่คือเหตุผลที่ทองคำยิ่งหายาก ยิ่งมีค่า
6. ความสัมพันธ์ต่ำกับสินทรัพย์อื่น
ทองคำมันเหมือน เพื่อนที่คอยถ่วงสมดุล ในพอร์ตการลงทุนของคุณ สวนทางกับหุ้นและพันธบัตร เมื่อตลาดหุ้นร่วงหรือพันธบัตรผันผวน ทองคำมักจะ พุ่งขึ้น หรืออย่างน้อยก็ทรงตัว นี่ทำให้ทองคำเป็นตัวช่วยลดความเสี่ยงในพอร์ต ทางเลือกสุดท้าย ในยามที่ทุกอย่างดูแย่ เช่น วิกฤตเศรษฐกิจ ทองคำคือที่พึ่งสุดท้ายที่นักลงทุนเลือก
ความรู้เพิ่มเติม จากการศึกษาข้อมูลในอดีต พบว่า Correlation ระหว่างทองคำและดัชนีหุ้น (เช่น S&P 500) ต่ำมาก บางช่วงถึงขั้นเป็นลบ นั่นหมายความว่าเมื่อหุ้นตก ทองคำมักจะขึ้น ช่วยให้พอร์ตของคุณไม่พังยับ
7. ธนาคารกลางก็รักทองคำ
ธนาคารกลางทั่วโลก เช่น ธนาคารกลางจีน รัสเซีย หรืออินเดีย ต่างก็สะสมทองคำเป็น ทุนสำรองระหว่างประเทศ ทำไม? เพราะทองคำช่วยเพิ่มความน่าเชื่อถือให้กับสกุลเงินของชาติ และเป็นเกราะป้องกันในยามที่ค่าเงินดอลลาร์สหรัฐผันผวน ตัวอย่าง ในปี 2022-2023 ธนาคารกลางหลายแห่งซื้อทองคำรวมกันกว่า 1,000 ตัน ซึ่งเป็นระดับสูงสุดในรอบหลายทศวรรษ
ความรู้เพิ่มเติม : ธนาคารกลางสหรัฐ (Federal Reserve) ถือทองคำมากถึง 8,133 ตัน ซึ่งเป็นทุนสำรองทองคำที่ใหญ่ที่สุดในโลก นี่แสดงให้เห็นว่าแม้แต่ประเทศมหาอำนาจก็ยังวางใจในทองคำ
8. ปราศจากความเสี่ยงคู่สัญญา (No Counterparty Risk)
ทองคำมันคือ สินทรัพย์ที่จับต้องได้ ไม่เหมือนเงินฝากในธนาคารหรือพันธบัตรที่อาจเจอปัญหาคู่สัญญาล้มละลาย ไม่เป็นหนี้ใคร ถือทองคำแท่งไว้ในมือ คุณไม่ต้องกังวลว่ารัฐบาลหรือธนาคารจะผิดสัญญา ยามวิกฤต เมื่อความเชื่อมั่นในระบบการเงินสั่นคลอน เช่น ช่วงที่ธนาคารใหญ่ ๆ ล้มในวิกฤต 2008 ทองคำคือที่พึ่งสุดปลอดภัย
ความรู้เพิ่มเติม : ในช่วงที่ธนาคารล้ม เช่น Lehman Brothers ในปี 2008 นักลงทุนที่ถือทองคำแท่งหรือทองคำในรูปแบบกายภาพ (Physical Gold) ไม่ได้รับผลกระทบจากความล้มเหลวของระบบธนาคารเลย
9. แต่เดี๋ยวก่อน ทองคำก็มีข้อควรระวัง
อย่าเพิ่งหลงรักทองคำจนลืมตัว แม้ว่าทองคำจะสุดยอด แต่ก็มีบางสถานการณ์ที่ต้องระวัง
ช่วงตื่นตระหนกเฉียบพลัน ในช่วงต้นของวิกฤต (เช่น ต้นปี 2008 หรือช่วงโควิด) นักลงทุนบางคนอาจต้อง ขายทุกอย่าง รวมถึงทองคำ เพื่อให้ได้เงินสดมาใช้ ทำให้ราคาทองคำอาจร่วงชั่วคราว แต่ไม่ต้องห่วง เพราะมันจะ ฟื้นตัวเร็ว และมักพุ่งแรงหลังจากนั้น
ไม่มีผลตอบแทนแบบ Passive Income ทองคำไม่จ่ายดอกเบี้ยหรือปันผลเหมือนหุ้นหรือพันธบัตร ดังนั้นมันเหมาะกับการ รักษามูลค่า มากกว่าการสร้างรายได้
ความรู้เพิ่มเติม : ในช่วงวิกฤตโควิด19 เดือนมีนาคม 2020 ราคาทองคำร่วงจาก $1,700 เหลือ $1,450 ในเวลาไม่กี่วัน เพราะนักลงทุนต้องการเงินสด แต่หลังจากนั้นไม่นาน ราคาก็พุ่งไปแตะ $2,000+ ในเดือนสิงหาคม
สรุปทำไมต้องลงทุนในทองคำ?
ทองคำคือ สินทรัพย์ที่ไม่เคยล้าสมัย เพราะ
ปลอดภัยสุด ๆ ในยามวิกฤต
ป้องกันเงินเฟ้อ ได้อย่างดี
ยอมรับทั่วโลก สภาพคล่องสูง
ประวัติศาสตร์ยาวนาน ทำให้คนเชื่อมั่น
หายากและคงทน ไม่เสียมูลค่า
ลดความเสี่ยงในพอร์ต เพราะไม่ผันผวนตามหุ้น
ธนาคารกลางก็รัก เป็นทุนสำรองชั้นยอด
ไร้ความเสี่ยงคู่สัญญา จับต้องได้ ไม่ต้องกลัวเจ๊ง
คำแนะนำจากใจ ถ้าคุณอยากเริ่มลงทุนในทองคำ ลองศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับ ทองคำแท่ง, ทองคำรูปพรรณ, หรือ กองทุนทองคำ (Gold ETF) เพื่อหาวิธีที่เหมาะกับคุณ และอย่าลืมกระจายความเสี่ยงในพอร์ต อย่าใส่ไข่ทั้งหมดไว้ในตะกร้าใบเดียว
เอาล่ะทุกคน มาถึงตรงนี้แล้ว หวังว่าคุณจะตื่นเต้นกับพลังของ ทองคำ ไม่แพ้เรา จากสินทรัพย์ปลอดภัยที่ปกป้องเงินในยามวิกฤต ไปจนถึงการเป็นขวัญใจของนักลงทุนทั่วโลก ทองคำพิสูจน์แล้วว่ามันคือ ของจริง ที่ไม่เคยล้าสมัย
