สมุนไพรรางจืด สมุนไพรที่มีความปลอดภัยสูงมากชนิดหนึ่ง ซึ่งเราสามารถกินยอดอ่อน ดอกอ่อนเป็นผักได้ โดยจะใช้ลวกกิน แกงกิน ก็ทำได้เหมือนกับผักพื้นบ้านทั่ว ๆ ไป นอกจากนี้ยังนิยมกินน้ำหวานจากดอกรางจืดที่บ้านได้อีกด้วย โดยไม่ก่อให้เกิดอันตรายใด ๆ แต่อย่างไรก็ตาม การกินรางจืดในปริมาณติดต่อกันอย่างต่อเนื่อง อาจจะต้องคอยติดตามการเปลี่ยนแปลงของโลหิตวิทยาหรือเคมีคลินิกที่อาจเกิดขึ้นต่อไปด้วย
ใบสดของ “หนานเฉาเหว่ย” มีรสขมจัด เมื่อเคี้ยวกินสดตอนแรกจะขมในปากมาก แต่พอกินไปได้สักพักจะรู้สึกว่ามีรสหวานในปากและลำคอ ซึ่งใบสดดังกล่าวตำรายาจีนระบุว่า สามารถช่วยลดเบาหวาน แก้อาการของโรคเกาต์และลดความดันโลหิตสูงได้
อังกาบหนูพบสารประกอบทางเคมีหลายอย่าง และมีคุณสมบัติทางเภสัชวิทยามากมาย เช่น มีฤทธิ์ต้านเชื้อแบคทีเรีย ต้านเชื้อรา เชื้อไวรัส ฆ่าพยาธิ ต้านอนุมูลอิสระ ลดน้ำตาลในเลือด ควบคุมการทำงานของเอนไซม์ ลดการอักเสบ ความเจ็บปวด ลดการระคายเคืองในกระเพาะอาหาร ลดการอักเสบของตับ ช่วยขับปัสสาวะ และลดอาการแพ้ได้ดี ส่วนข้อมูลด้านความเป็นพิษ ยังไม่พบรายงานความเป็นพิษใด ๆ จากการใช้อังกาบหนู ประโยชน์ด้านอื่น ๆ เนื่องจากมีสรรพคุณลดการระคายเคือง การติดเชื้อ และอาการแพ้ต่าง ๆ จึงมีการนำสารสกัดจากอังกาบหนูเป็นส่วนผสมของเครื่องสำอางสำหรับบำรุงผิวและเส้นผม และยังพบปลูกเป็นไม้ประดับ ดอกสีเหลืออมส้มขนาดใหญ่ ดอกออกตลอดทั้งปี
สรรพคุณของ “หญ้าไผ่นํ้า” กันมาก โดยมีผู้เป็นโรคไตขนาดต้องฟอกไตเป็นประจำ เมื่อนำเอา “หญ้าไผ่นํ้า” ไป ต้มนํ้าดื่มวันละแก้วใหญ่ๆ กินติดต่อกันเป็นเวลา 6 เดือน อาการของโรคไตที่เป็นอยู่ หายได้โดยไม่ต้องฟอกไตอีก
ความพิเศษของดู่ทุ่งคือ ว่ากันว่ามีสรรพคุณสามารถนำมาใช้เป็น เป็นยาอายุวัฒนะบำรุงร่างกาย สามารถรักษาโรค สามารถฟื้นฟูและบำรุงสมองโดยเฉพาะสำหรับเพศชาย เนื่องจากอุดมไปด้วยสารต้านอนูมูลอิสระ ที่ทำหน้าที่ช่วยชะลอวัย และมากไปกว่านั้นคือดูทุ่งมีความโดดเด่นชัดในเรื่องของการช่วยเพิ่มขนาดวัยวะเพศชาย
สมุนไพรโด่ไม่รู้ล้ม เพิ่มการเกิด libido เปลี่ยนแปลงค่า osmolality และจำนวนอสุจิของน้ำอสุจิ ลดเปอร์เซ็นต์อสุจิเคลื่อนไหว เพิ่มน้ำหนักอวัยวะเพศเสริมในหนู นอกจากนั้นยังมีสรรพคุณยับยั้งเชื้อแบคทีเรีย ยับยั้งเชื้อไวรัส ต้านความเป็นพิษต่อตับ ลดไข้ ลดการอักเสบ ลดความดันโลหิตและยับยั้งการเคลื่อนไหวของลำไส้เล็ก กระตุ้นมดลูก
รากและใบต้มเป็นยารักษาโรคบิด ท้องร่วง ช่วยขับปัสสาวะ บรรเทาอาการเจ็บหน้าอก กินแก้กามโรค ส่วนราก หากนำมาตำผสมกับพริกไทยจะแก้อาการปวดฟันได้ หรือนำมาต้มทานหลังคลอด แก้อาเจียนได้
ย่านางถือเป็นยาเย็น มีความโดดเด่นด้านการดับพิษและลดไข้ โดยรากใช้แก้ไข้ทุกชนิด เช่น ไข้พิษ ไข้เหนือ ไข้หัด สุกใส ไข้กาฬ ขับกระทุ้งพิษไข้ ถอนพิษผิดสำแดง และแก้เบื่อเมา ส่วนใบและเถา จะใช้แก้ไข้ ลดความร้อน และแก้พิษตานซาง รากย่านางเป็นหนึ่งในส่วนประกอบของตำรับยาเบญจโลกวิเชียร หรือยา5 ราก หรือแก้วห้าดวง ซึ่งเป็นตำรับยาแก้ไข้ที่กระทรวงสาธารณสุขประกาศใช้ในบัญชียาจากสมุนไพรที่มีการใช้ตามองค์ความรู้ดั้งเดิม ร่วมกับรากชิงชี่ รากท้าวยายหม่อม รากคนทา และรากมะเดื่อชุมพร
คูณป่าหรือต้นสามใบเถา
รักษาโรคตับ โรคมะเร็งตับ การนำไปใช้ ให้ใช้ ทั้ง 5 (ต้น.ใบ.ราก.ดอก.ผล) ถอนมาแล้วสับเป็นชิ้น เอาไปตากแห้ง สัก 2-3 วัน แล้วนำมาต้ม
ประโยชน์ทางยาของ…หญ้างวงช้าง
เก็บ ทั้งต้นที่เจริญเต็มที่ มีดอก ล้างให้สะอาด ใช้สดหรือตากแห้งเก็บเอาไว้ใช้ก็ได้ ทั้งต้นรสขม ใช้เป็นยาเย็น แก้กระหายน้ำ ดับร้อนใน ขับปัสสาวะ แก้บวม แก้พิษปอดอักเสบ มีหนองในช่องหุ้มปอด เจ็บคอ นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ เด็กตกใจในเวลากลางคืนบ่อยๆ ปากเปื่อย แผลบวม มีหนอง และแก้ตาฟาง
เมื่อใช้ยางกล้วยทา โรคจะหายได้สักพักหนึ่ง แต่เมื่อร่างกายอ่อนแอ อดนอน เครียด หรือบริเวณที่เป็นมีการเสียดสี ก็อาจเป็นขึ้นมาอีก โรคกลุ่มนี้เกิดจากเชื้อไวรัส สมุนไพรที่มีงานวิจัยรองรับ และใช้รักษาคือ เสลดพังพอนตัวเมีย (พญายอ) แต่เนื่องจากมันเป็นไวรัส เชื้อไม่ได้ตายหมดไป จะหลบอยู่ที่ปมประสาทที่มาเลี้ยงผิวหนังบริเวณที่เคยเป็นรอยโรค จึงทำให้รู้สึกแสบร้อนกลับมาเป็นใหม่ได้ ซึ่งความแตกต่างของโรคเริ่มกับงูสวัด คือ งูสวัดมักเจอน้อยไม่เป็นซ้ำ แต่เริ่มจะเป็นซ้ำได้ ซึ่งถ้าใครเป็นงูสวัดซ้ำๆ แสดงว่าภูมิคุ้มกันแย่แล้วมากๆ ต้องรีบไปพบแพทย์…